Soğutucu akışkan özellikleri dikkate alınarak tercih edilmesi gereken sistemlerdir. Soğutucu sistemlerin özellikleri bir soğutma sisteminin verimliliği ve çevresel etkisinin belirlenmesinde temel faktörler arasında yer alır. Bu özellikler arasında buharlaşma sıcaklığı, yoğunlaşma basıncı, termodinamik kararlılık ve kimyasal etkileşim potansiyeli bulunur. Özellikle çevreye duyarlı sistemlerde ozon tüketme potansiyeli ve küresel ısınma potansiyeli gibi değerler dikkate alınarak seçim yapılmalıdır.
Soğutucu akışkan özellikleri, sistemin uygulama alanına göre ve farklı gereksinimlere uyum sağlayacak biçimde değerlendirilmelidir. Endüstriyel tesislerde kullanılan akışkan ile ev tipi buzdolaplarında tercih edilen madde birbirinden farklıdır. Bu soğutucu sistemlerin güvenlik açısından toksisite ve yanıcılık derecesi de önemli bir noktadır. Tüm nedenler dahilinde akışkan seçiminde soğutma kapasitesiyle birlikte sistem güvenliği ve çevresel sürdürülebilirlik de göz önünde bulundurulmalıdır.
Soğutucu akışkanların kullanıldığı alanlar şunlardır:
Bu alanlarda kullanılan soğutucu akışkanlar uygulamaya göre farklı teknik özellikler göstermektedir.
Soğutucu Akışkanların Özellikleri
Soğutucu akışkanlar ve özellikleri soğutma çevrimlerinin güvenli ve verimli bir şekilde çalışabilmesi için oldukça önemli bir yere sahiptir. Bu akışkanlar sistem içindeki buharlaşma ve yoğuşma süreçleriyle ısıyı bir noktadan diğerine taşır. Böylece istenilen sıcaklık kontrolünü sağlar. Bu nedenle soğutucu akışkan olarak kullanılacak olan madde, belirli teknik ve çevresel kriterleri karşılamalıdır.
Akışkanların özellikleri belirli parametrelere bağlıdır. Bunlar soğutma kapasitesi, buharlaşma sıcaklığı, yoğuşma basıncı, toksisite ve çevresel etkiler olarak sayılabilir. Bu parametreler arasından kritik sıcaklığı düşük olan ve geniş bir çalışma aralığı sunan akışkanlar tercih sebebidir.
Bunların yanı sıra ozon tabakasına zarar verebilecek maddelerin yerine, çevre dostu bileşenlerin kullanımı günümüzde daha da yaygınlaşmıştır. Örnek vermek gerekirse modern sistemlerde kullanılan R-32 veya r410a isısal özellikler açısından hem verimli hem de çevreye duyarlıdır.
Endüstriyel soğutma sistemlerinde gerekli olan akışkanlar, yüksek kapasiteye sahip olanlardır. Bu sistemlerde kullanılan maddelerin ısı transferlerini etkin şekilde gerçekleştirebilmesi ve geniş bir sıcaklık ve basınçta kararlı kalabilmesi gerekir.
Soğutucu akışkanların sahip olması gereken özelliklerden bazıları şunlardır:
Bazı sistemlerde ısı pompası işlevi de yerine getirilir. Bu nedenle ısıyı yalnızca soğutma yönünde değil, ters çevrimle ısıtma yönünde de taşıyabilecek esneklikte bir akışkan seçimi yapılmalıdır. Su buharının yoğun olduğu ortamlarda, yoğuşma özellikleri de dikkatle değerlendirilmelidir.
Bu doğrultuda değerlendirildiğinde, her akışkan, sistem performansı, enerji tüketimi ve çevresel etkiler açısından titizlikle ele alınmalıdır. Bu akışkanların verim değerleri ile doğru seçimi hem ekonomik hem de ekolojik bir fayda sunar.
Soğutucu akışkanlar ve özellikleriyle ilgili detaylı bilgi almak için Teknotek ile iletişime geçebilirsiniz.
